Hoe om te gaan met degenen die een andere mening volgen over een bepaald kwestie?
Als we een mening van een geleerde delen over een persoon, groep of kwestie, hoe dienen we dan om te gaan met degenen die een andere mening hierover hebben?
Sheikh Ibn 'Oethaymien antwoordde op deze vraag met het volgende:
Het is noodzakelijk dat je met ze omgaat op een wijze die liefde laat zien en hen excuseert mits ze niet (de juiste) "Aqiedah verlaten. Want zelfs de metgezellen (moge Allah tevreden over hen zijn) verschilden van mening over bepaalde kwesties maar waren het (in principe) met elkaar eens en waren in overeenstemming. Ze waren het met elkaar eens dat het doel was de waarheid te bereiken en dat wat juist was, en zij deden dit in overeenstemming met de Shari'ah (de Islaam).
Niet elk persoon heeft dezelfde interpretatie als een ander. Dus als er een verschil van mening is over een bepaalde kwestie, is er geen reden voor een dispuut. We zijn het allemaal met elkaar eens dat we op één lijn zitten (d.w.z. dat we dezelfde "Aqiedah hebben), omdat ik weet dat mijn metgezel (die de andere mening heeft) niet met mij van mening zou verschillen zonder bewijs te hebben en ik net zo goed niet met hem van mening zou verschillen zonder bewijs. Ons doel is hetzelfde. Daarom is het niet toegestaan voor de één om haat of boosheid of vijandigheid te koesteren voor de ander.
We hebben hier veel voorbeelden over, waaronder de kwestie van Bani Qoraydhah. Toen de profeet (Allah's vrede en zegen zij met hem) terugkeerde van de veldslag Ah'zaab en zij hun oorlogsspullen hadden weggelegd, kwam Djibriel (vrede zij met hem) bij hem en beval hem naar Bani Qoraydhah te gaan en ze te bevechten, omdat zij het verdrag (tussen hen en de moslims) hadden geschonden. Dus de profeet (Allah's vrede en zegen zij met hem) stuurde zijn metgezellen (moge Allah tevreden over hen zijn) en zei hen het "Asr-gebed nergens te verrichten dan in Bani Qoraydhah, en dat lag ver van Medina. Ze maakten zich klaar om te vertrekken tot het "Asr-gebed naderde en sommige van hen gingen bidden zeggende dat de profeet (Allah's vrede en zegen zij met hem) hen niet had bevolen het "Asr-gebed in Bani Qoraydhah te verrichten maar hen slechts aandrong te haasten. Anderen zeiden dat hij (Allah's vrede en zegen zij met hem) hen wel had bevolen nergens te bidden dan in Bani Qoraydhah dus zouden ze niet gaan bidden tot ze de plaats hadden bereikt, zelfs al zou de zon ondergaan.
De profeet (Allah's vrede en zegen zij met hem) hoorde dit en berispte geen van beide groepen en niemand (van beide groepen) zag iets slechts in de ander. Dit is wat verplicht is. Als ik weet dat mijn metgezel die een andere mening heeft, de goede intentie heeft en hij niet met mij van mening zou verschillen zonder een bewijs, is het belangrijk te weten dat het niet toegestaan is voor mij om haat jegens hem te voelen.
Waarom (zou ik)? Als ik een rechtvaardiging zoek om hem te haten, rechtvaardig ik voor mijzelf dat ik gehoorzaamd dien te worden alsof ik onfeilbaar ben. Dit is niet toegestaan. Zijn argument tegen mij is hetzelfde als de mijne tegen hem en hij kan ook zeggen, waarom gehoorzaam je mij niet?
Geldt dit ook voor de persoon die door een geleerde is bekritiseerd?
Ja. Ik hou niet van geleerden die anderen bekritiseren. Vooral in deze tijd. De jeugd heeft dit niveau nog niet bereikt. Het is mijn mening dat er respect moet zijn van de kant van de geleerden en dat eenieder die zijn collega-geleerde een fout ziet maken hem daar persoonlijk op moet aanspreken en als het duidelijk is wie de waarheid volgt is het verplicht voor de ander hem erin te volgen. En als de waarheid niet duidelijk is dan heeft ieder zijn eigen plaats (mening).
Wat betreft harde discussies, partijdigheid en fel een kant kiezen tot het niveau bereikend van vijandigheid en haat voor een geleerde, dit is verkeerd. Een geleerde kan overlijden en dan zal Allah hem beoordelen en hij kan juist zijn geweest of een fout hebben gemaakt. Als ik verneem dat hij een fout heeft gemaakt in zijn uitspraken, is het verplicht om het (die fout) te verlaten en niet te herhalen. En ik zou een excuus voor hem moeten vinden, vooral als ik weet dat de persoon een goede intentie had, en ik zou het moeten zien als zijn idjtihaad (d.w.z. zijn streven de waarheid te vinden).
