Vraag & Antwoord

Sheikh Moh'ammed Ibn Saalih' al-"Oethaymien heeft hierover het volgende gezegd:

Het voornaamste kenmerk van de Geredde Groep, is het vasthouden aan hetgeen waar de profeet (Allah's vrede en zegen zij met hem) zich op bevond in de geloofsleer, de aanbidding, de gedragsvormen en de omgang. Men ziet dat de Geredde Groep uitstekend is in deze vier zaken:

In de geloofsleer ("Aqiedah) zie je dat zij (de Geredde Groep) zich vasthoudt aan hetgeen bewezen is door het Boek van Allah (de Verhevene) en de Soennah van Zijn boodschapper (Allah's vrede en zegen zij met hem) betreffende de zuivere verklaring van de Eenheid van Allah in het recht om aanbeden te worden (Tawh'iedoe l-Oeloehieyyah), alsook Zijn Heerschappij (Tawh'iedoe r-Roeboebieyyah) en Zijn Namen en Eigenschappen (Tawh'iedoe l-Asmaa-ie wa s-Sifaat).

Met betrekking tot de aanbiddingen zie je dat deze groep zich onderscheidt door het volledig vasthouden aan, en het praktiseren van hetgeen waar de profeet van Allah (Allah's vrede en zegen zij met hem) zich op bevond betreffende de aanbiddingen en haar vormen, eigenschappen, hoeveelheden, tijdstippen, plaatsen en redenen. Je zult bij hen geen innovaties in de religie aantreffen. In plaats daarvan nemen zij het beste gedrag in acht jegens Allah (de Verhevene) en Zijn boodschapper (Allah's vrede en zegen zij met hem); zij plaatsen niets voor Allah (de Verhevene) en Zijn boodschapper (Allah's vrede en zegen zij met hem) in het introduceren van aanbiddingen die niet door Allah (de Verhevene) zijn toegestaan.

Wat betreft de gedragsvormen zie je tevens dat zij onderscheidend zijn jegens anderen door hun goed gedrag, zoals het liefhebben van het goede voor de moslims en het hebben van een verruimde borst, een opgewekt gezicht, een goede manier van spreken, gulheid, dapperheid en andere goede en uitmuntende gedragingen.

Betreffende de omgang zie je dat zij de mensen behandelen met oprechtheid en openheid, de twee zaken waarnaar de profeet (Allah's vrede en zegen zij met hem) verwezen heeft in zijn uitspraak: "Beide partijen in een transactie hebben het recht om het te annuleren zolang ze niet uit elkaar zijn gegaan. Als zij waarachtig zijn en alles duidelijk maken aan elkaar * dan zullen zij gezegend worden in hun transactie, maar als ze (iets) verbergen en liegen, dan zal de zegening uit hun transactie worden weggenomen." (Overgeleverd door Al-Boekhaarie in het Boek van de Transacties, in het Hoofdstuk: Als de twee handelende partijen verduidelijken en niet verbergen en handelen uit goed geloof (2079); en door Moesliem in het Boek van de Transacties in het Hoofdstuk van waarachtigheid in handelen en het verduidelijken (1532)).

Een tekortkoming in een van deze kenmerken laat een persoon niet buiten de Geredde Groep treden. Echter, voor eenieder is er een niveau als gevolg van hetgeen zij verricht hebben (aan handelingen); en tekortkomingen in zaken van Tawh'ied (de Eenheid van Allah) kunnen een persoon buiten de Geredde Groep laten vallen, zoals tekortkomingen in ikhlaas (hier draagt het de betekenis van het verrichten van handelingen voor Allah alleen, oprechtheid, zuiverheid van daden, voor de zaak van Allah de Verhevene, de Almachtige) alsook het begaan van innovaties. Het is mogelijk dat hij innovaties introduceert die hem buiten de Geredde Groep laten treden.

Met betrekking tot het punt van de gedragsvormen en de omgang, gebreken hierin laten een persoon niet buiten de Geredde Groep vallen, ondanks het feit dat dit zijn niveau wel vermindert.

Het is mogelijk dat wij meer uitleg nodig hebben betreffende het punt van de gedragsvormen, want tot het belangrijkste gedrag behoort de eenheid van het woord (Tawh'iedoe l-Kaliemah) en de overeenstemming over de waarheid die Allah de Verhevene ons heeft opgedragen in Zijn Uitspraak: "Hij heeft jullie de godsdienst uitgelegd: wat Hij heeft opgedragen aan Noeh', en hetgeen Wij aan jou geopenbaard hebben en wat Wij aan Ibraahiem en Moesa en 'Iesa hebben opgedragen: dat jullie de godsdienst onderhouden en dat jullie daarover niet verdeeld raken." (Soerat As-Shoeraa (42), aayah 13).

En Hij heeft bericht dat Moh'ammed (Allah's vrede en zegen zij met hem) ver verwijderd is van degenen die hun religie opgesplitst hebben; Allah (de Verhevene) heeft namelijk gezegd: "Voorwaar, degenen die hun godsdienst opsplitsten en tot partijen werden: jij (O Moh'ammed) bent in niets verantwoordelijk voor hen..." (Soerat Al-An'aam (6), aayah 159).

Eenheid in het woord en de harmonie van de harten behoort dus tot de voornaamste kenmerken van de Geredde Groep, Ahloe s-Soennah wa l-Djamaa'ah; als er tussen hen een meningsverschil optreedt dat ontstaan is als gevolg van idjtihaad in de zaken waarin idjtihaad geoorloofd is, dan koesteren zij geen wrok tegenover elkaar, noch vijandschap of haat. In plaats daarvan zijn zij ervan overtuigd dat zij broeders zijn, ook al is dit meningsverschil tussen hen opgetreden, totdat het zelfs voorkomt dat een van hen het gebed verricht achter iemand waarvan hij van mening is dat hij geen Woedhoe-e (de staat van rituele reinheid na het verrichten van de kleine rituele wassing) heeft terwijl de Imaam van mening is dat hij wel Woedhoe-e heeft, bijvoorbeeld doordat een van hen het gebed verricht achter een persoon die kamelenvlees heeft gegeten en deze Imaam is van mening dat het geen verbreker van de Woedhoe-e is, terwijl de volgeling van mening is dat het wel de Woedhoe-e verbreekt – (ondanks dat) is hij van mening dat het gebed achter die Imaam geldig is. Dit alles (is het geval) omdat zij van mening zijn dat het meningsverschil dat ontstaan is als gevolg van zaken waarin idjtihaad toegestaan is, in werkelijkheid geen meningsverschil is omdat eenieder van degenen die een meningsverschil heeft, hetgeen gevolgd heeft wat verplicht is voor hem om te volgen aan bewijzen waarvan het niet toegestaan is om van af te wijken. Zij zien dus dat hun broeder, wanneer hij zich onderscheidt van hen in welke handeling dan ook, de bewijzen volgend, dat hij in werkelijkheid in overeenstemming is met hen omdat zij oproepen tot het volgen van het bewijs, waar of wat het ook is. Op het moment dat hij dus tegen hen in gaat, in overeenstemming (handelend) met het bewijs dat hij heeft, dan is hij in werkelijkheid in overeenstemming met hen omdat hij datgene heeft gevolgd waartoe zij opgeroepen en geleid hebben, d.w.z. het oordelen met het Boek van Allah (de Verhevene) en de Soennah van de boodschapper van Allah (Allah's vrede en zegen zij met hem).

De middenweg in de religie is dat een persoon geen overdrijving erin heeft (niet naar het extreme gaat), waardoor hij verder gaat dan wat Allah (de Verhevene) als grens heeft gesteld, noch dat hij erin tekortschiet waardoor hij tekortschiet jegens hetgeen Allah de Vervolmaakte en Verhevene als minimum heeft gesteld.

De middenweg in de religie is dat hij vasthoudt aan de manier van de profeet (Allah's vrede en zegen zij met hem), en overdrijving in de religie is dat hij dit overschrijdt, en tekortschieten is dat hij dit niet bereikt.

Een voorbeeld daarvan is dat een persoon zegt: "Ik wil het hele jaar de hele nacht in gebed staan en niet slapen, omdat het gebed behoort tot de beste aanbidding en ik houd ervan dat ik de hele nacht doorbreng in het gebed." Wij zeggen dan: dit is overdrijving in de religie van Allah (de Verhevene) en hij bevindt zich niet op de waarheid, en soortgelijk hieraan heeft zich voorgedaan in het leven van de profeet (Allah's vrede en zegen zij met hem): een groep personen verzamelde zich en een van hen zei: "Ik zal (de nacht) doorbrengen in het gebed en niet slapen," en de andere zei: "Ik zal vasten en het niet verbreken," en de derde zei: "Ik zal geen vrouwen trouwen." Dat nieuws bereikte de profeet (Allah's vrede en zegen zij met hem), waarop hij zei: "Wat is er met mensen die dit-en-dat zeggen? Ik vast en ik verbreek het; ik bid en ik slaap, en ik trouw vrouwen. Degene die zich dus afwendt van mijn Soennah, hij behoort niet tot mij." (Overgeleverd door Al-Boekhaarie, Kietaab Al-Adeb, baab men lem yoewaadjihie n-Naas bie l-"ietaab (6101); alsook door Moesliem in Kietaab An-Nikaah', Baab istieh'baaboe n-Nikaah' liemen taaqat nefsahoe ielayh (1401)). Zij overdreven dus in de religie, waarop de boodschapper van Allah (Allah's vrede en zegen zij met hem) afstand van hen deed omdat zij zich afwendden van zijn Soennah, wat het vasten en het verbreken ervan bevat, het bidden in de nacht en het slapen, alsook het trouwen van vrouwen bevat.

Wat betreft degene die tekortschiet, hij is degene die zegt: "Het is niet nodig dat ik vrijwillige handelingen verricht, want ik verricht geen vrijwillige handelingen. Ik verricht enkel de verplichtingen." Het is wellicht ook mogelijk dat hij tekortschiet in de verplichtingen – dit is degene die in gebreke blijft.

Wat betreft de gematigde: hij is degene die het pad volgt waarop de boodschapper van Allah (Allah's vrede en zegen zij met hem) zich bevond alsook zijn rechtgeleide khaliefen.

Een ander voorbeeld: er zijn drie personen en voor hen staat een grote zondaar. Een van hen zegt: "Ik geef deze grote zondaar geen vredesgroet, ik verlaat hem, neem afstand van hem en spreek niet tegen hem." De tweede zegt: "Ik ga om met deze grote zondaar en ik geef hem de vredesgroet, ik lach naar hem, ik nodig hem uit en ik accepteer zijn uitnodiging; ik beschouw hem puur als een vroom persoon." De derde zegt: "Dit is een grote zondaar, ik verafschuw hem omwille van zijn grote zondigheid en ik heb hem lief omwille van zijn geloof. Ik neem geen afstand van hem, behalve als het afstand nemen van hem oorzaak is voor zijn verbetering; als er in het afstand nemen van hem geen oorzaak zit voor zijn verbetering, maar in plaats daarvan slechts oorzaak zit voor het toenemen van zijn zware zondigheid, dan neem ik geen afstand van hem."

Aldus zeggen wij: de eerste is overdreven, extreem; de tweede is gebrekkig, schiet tekort; en de derde is gematigd. En hetzelfde zeggen wij over de resterende aanbiddingen en omgangsvormen met de schepping; de mensen verschillen tussen gebrekkig, overdreven en gematigd (met ander woorden: er zijn twee extremen, en het rechte pad is in het midden tussen deze twee extremen).

Een derde voorbeeld: een man is een slaaf van zijn vrouw, zij stuurt hem in de richting waarop zij wil; hij weerhoudt haar niet van zonde, noch spoort hij haar aan naar deugdzaamheid. Ze bezit zijn gehele verstand en zij is zijn meesteres geworden over hem. Een andere persoon is tiranniek, arrogant en hij verheft zich boven zijn vrouw; hij schenkt geen aandacht aan haar en het is alsof zij minder waard is dan een werkster bij hem. Een derde persoon is gematigd; hij behandelt haar zoals Allah (de Verhevene) en Zijn boodschapper (Allah's vrede en zegen zij met hem) hebben opgedragen: "En voor hen (de vrouwen) zijn er rechten overeenkomstig hun plichten, volgens wat redelijk is." (Soerat Al-Baqarah (2), aayah 228). En: "Laat geen gelovige man een gelovige vrouw haten; indien hij een eigenschap van haar verafschuwt, dan is hij wel tevreden met een andere eigenschap." (Overgeleverd door Moesliem, Kietaab ar-Radhaa', baab al-Wasiyyatoe bie n-Nisaa-e (1469)).

Deze laatste is een gematigde persoon; de eerste schoot tekort en de tweede was extremistisch in zijn omgang met zijn vrouw. En zo kunnen alle handelingen en aanbiddingen op een zelfde manier uiteengezet worden.

En Allah weet het best.