Bibliotheek

Siwaak betekent het reinigen van de mond en tanden met een siwaak, wat de naam is die gegeven is aan het voorwerp dat gebruikt wordt. De siwaak is een stokje of takje van de arakboom waarvan het uiteinde zacht is en dat gebruikt wordt als een tandenborsteltje.

Siwaak is een methode om de mond te reinigen en tevens een manier om de tevredenheid van Allah (de Verhevene) te verkrijgen, zoals is bewezen in de h’adieth van ‘Aa-ishah (moge Allah tevreden met haar zijn), die zei: “De boodschapper van Allah (Allah’s vrede en zegen zij met hem) heeft gezegd: “Siwaak reinigt de mond en stelt de Heer tevreden.” Overgeleverd door Al-Boekhaarie in zijn Sah’ieh’, 2/274, en door Ah’mad, 6/47, en An-Nasaa-ie, 1/50. De isnaad (keten van overleveraars) is Sah’ieh’, zie al-Irwaa-e 1/105.

Het gebruik van de siwaak wordt herhaaldelijk aangemoedigd, zoals in de h’adieth van Aboe Hoerayrah (moge Allah tevreden met hem zijn), die verhaald heeft dat de profeet zei: “Het is een feit dat ik het niet te moeilijk wil maken voor mijn Oemmah, anders had ik hen bevolen om de siwaak te gebruiken op elke tijd van het gebed.” Overgeleverd door Al-Boekhaarie, 2/299; en Moeslim, 1/151. Volgens een andere overlevering van Al-Boekhaarie, zei hij (Allah’s vrede en zegen zij met hem): “…op elke tijd van het verrichten van woedhoe-e.” 

Siwaak wordt te allen tijde aanbevolen om te gebruiken, dag en nacht, vanwege de algemene betekenis van de hierboven vermelde h’adieth van ‘Aa-ishah (moge Allah tevreden met haar zijn): “Siwaak reinigt de mond en stelt de Heer tevreden.” De geleerden hebben ook enkele momenten genoemd waarop het gebruik van de siwaak zelfs nog meer aangemoedigd wordt. Deze omvatten: 

Bij het verrichten van de woedhoe-e en vlak voor het gebed. 

De profeet (Allah’s vrede en zegen zij met hem) heeft gezegd: “Het is een feit dat ik het niet te moeilijk wil maken voor mijn Oemmah, anders had ik hen bevolen om de siwaak te gebruiken op elke tijd van het gebed.” Volgens een andere overlevering zei hij (Allah’s vrede en zegen zij met hem): “…op elke tijd van het verrichten van woedhoe-e” – zoals hierboven al vermeld is. 

Wanneer iemand zijn huis binnengaat om bij zijn familie te zijn. 

‘Aa-ishah (moge Allah tevreden met haar zijn) werd gevraagd wat de boodschapper van Allah (Allah’s vrede en zegen zij met hem) als eerste deed wanneer hij thuis kwam. Zij zei: “Wanneer hij zijn huis binnenging, het eerste wat hij deed was de siwaak gebruiken.” Overgeleverd door Moeslim, 1/220. (Zodat je mond schoon is en lekker ruikt als je je familie ontmoet.)

Bij het opstaan na geslapen te hebben. 

Hoedzayfah ibn al-Yamaan (moge Allah tevreden met hem zijn) verhaalde dat toen de profeet (Allah’s vrede en zegen zij met hem) opstond tijdens de nacht, dat hij dan zijn mond goed reinigde met de siwaak. Overgeleverd door Al-Boekhaarie, 1/98; en Moeslim, 1/220.

Wanneer de geur van je mond verandert, of dit nu door het eten van voedsel is met een sterke geur, of vanwege het niet eten en drinken gedurende lange tijd, etc. Siwaak is er om de mond te reinigen, wat betekent dat het gebruikt dient te worden wanneer de mond gereinigd moet worden. 

Wanneer je naar de moskee gaat. 

Het gebruik van de siwaak maakt onderdeel uit van de versiering welke we zijn bevolen te dragen voor elk gebed, zoals Allah (de Verhevene) zegt: “O kinderen van Aadam, draagt jullie mooie kleding bij elke Salaat (gebed)…” Soerat al-A’raaf (7), aayah 31. Het is ook belangrijk vanwege de engelen die aanwezig zijn in de moskee, en men gaat in de moskee andere aanbidders ontmoeten. 

Wanneer je Qor-aan gaat lezen en bijeenkomsten waar Allah wordt herdacht (dzikr) bijwoont, omdat de engelen aanwezig zijn bij zulke aangelegenheden.

Gebruik de siwaak als je aan het vasten bent. 

De geleerden (moge Allah hen genadig zijn) stemmen overeen dat er niets mis is met het gebruiken van de siwaak tijdens de dag wanneer iemand aan het vasten is, maar zij verschillen van mening betreffende het gebruik na het middaguur (12 uur), wat sommige van hen afkeurden (beschouwden als makroeh: afkeurenswaardig). De juiste mening is dat het Soennah is voor degene die aan het vasten is, net zoals het dat is voor alle anderen, vanwege de algemene betekenis van de overleveringen die aantonen dat het Soennah is. De profeet (Allah’s vrede en zegen zij met hem) maakte geen uitzonderingen of bepaalde geen specifieke tijd, en een verklaring die algemeen is van aard dient als algemeen gezien te blijven worden tenzij er bewijs is dat aantoont dat het specifiek in toepassing is. De h’adieth die gebruikt wordt als bewijs om het gebruik van de siwaak na het middaguur te verbieden, wordt toegeschreven aan ‘Aliy ibn Abie Taalib (moge Allah tevreden met hem zijn), van wie gezegd wordt dat hij gezegd heeft dat de profeet (Allah’s vrede en zegen zij met hem) zei: “Als je vast, gebruik de siwaak in de ochtend maar gebruik het niet in de middag.” Overgeleverd door ad-Daaraqoetni. Dit is echter een da’ief (zwakke) ha’dieth. Ibn H’adjar zei in Talkhees al-Habeer, 1/62: “Een dha’ief (zwakke) isnaad (keten van overleveraars). Er is geen bewijs dat dit toegeschreven kan worden aan de profeet (Allah’s vrede en zegen zij met hem).” Betreffende het gebruik van de h’adieth “de geur die komt van de mond van een vastende persoon is geliefder bij Allah dan de geur van muskus,” overgeleverd door Al-Boekhaarie, 2/29; en Moeslim, 2/806, als bewijs, deze geur uit de mond zal niet verdwijnen door het gebruik van de siwaak omdat het wordt veroorzaakt doordat de maag leeg is en dit kan ook al vroeg op de dag verschijnen als een persoon geen soeh’oer heeft gegeten. Alle geleerden zijn het er over eens dat het voor een vastende persoon toegestaan is om de siwaak vroeg op de dag te gebruiken. Dit toont aan dat het gebruik van de siwaak aangemoedigd wordt ook al vast men, en er is geen verschil tussen het gebruik vroeg op de dag en later op de dag. Men dient echter wel op te letten dat men de stukjes die los kunnen komen niet doorslikt, en ook dient men geen siwaak te gebruiken met een smaakje, omdat dit toegevoegde smaakstoffen zijn die men niet door dient te slikken.

De geleerden zijn het eens dat men het beste de mond kan reinigen met de takjes van de arakboom, vanwege de goede geur en zijn vezels die lijken op een borsteltje die effectief zijn voor het verwijderen van voedselrestjes etc. van en tussen de tanden. En vanwege de h’adieth van ‘Abdoellaah ibn Mas’oed (moge Allah tevreden met hem zijn) die zei: “Ik verzamelde siwaakstokjes van de arakboom voor de boodschapper van Allah (Allah’s vrede en zegen zij met hem).” Overgeleverd door Ah’mad, 3991; de isnaad is h’asan, zie al-Irwaa-e 1/104.

Als er geen araktakjes beschikbaar zijn, bevelen de geleerden de stengels van palmbladeren aan, of takjes van de olijfboom. De ah’adieth die zijn overgeleverd betreffende dit, zijn echter niet Sah’ieh’. 

De juiste mening is dat wanneer er geen siwaak beschikbaar is, elk soort stokje gebruikt kan worden, als het maar reinigt en niet schadelijk is, om de mond te reinigen en viezigheid tussen de tanden te verwijderen. Dit omvat ook de moderne tandenborstels waarvan het nut bekend is betreffende dit. Het doel is de mond te reinigen. 

De geleerden hebben echter wel aangegeven dat het verboden is om giftige stokjes te gebruiken, of dingen die niet taahir (puur, rein) zijn, en alles dat bloeidingen, ziektes of enige vorm van schade kan veroorzaken. 

De Foeqahaa-e (Fiqh[jurisprudentie]-geleerden) hebben de siwaak omschreven als een stokje van gemiddelde lengte en dikte, niet dikker dan je pink, en vrij van knoesten. Het dient niet zo nat te zijn dat het zal verwringen, omdat het dan geen vuil verwijderd, noch dient het zo droog te zijn dat het de mond pijn doet of breekt tijdens het gebruik. Dit omschrijft zonder twijfel de ideale siwaak, overigens specificeren de overleveringen niet een bepaalde soort van siwaak. Het is toegestaan om elke soort siwaak te gebruiken waarmee het doel bereikt wordt. 

De geleerden verschillen van mening of de siwaak nu met de rechterhand of de linkerhand gebruikt moet worden. De ene groep – de meerderheid – denkt dat het beter is om de rechterhand te gebruiken, vanwege de algemene betekenis van de h’adieth overgeleverd door ‘Aa-ishah (moge Allah tevreden met hem zijn), die zei: “De boodschapper van Allah (Allah’s vrede en zegen zij met hem) hield er van om rechts te beginnen wanneer hij zijn schoenen aandeed, (van zijn kameel) afsteeg, wanneer hij zichzelf reinigde, en in alle dingen” Moettafaqoen ‘alayh. (Dit betekent letterlijk “zij tweeën zijn het hiermee eens”, d.w.z. dat deze h’adieth terug te vinden is in zowel Al-Boekhaarie als Moeslim. (Zij zeggen ook dat) siwaak een daad van aanbidding is en het naderen van Allah (de Verhevene), dus dient het niet met de linkerhand te gebeuren. 

Andere geleerden zeggen dat het beter is om de linkerhand te gebruiken voor de siwaak, omdat het valt onder het verwijderen van viezigheid. Dit is de bekende mening van Imaam Ah’med’s madz’ab (wetschool), en het is de mening die de voorkeur geniet van sheikh al-Islaam ibn Taymiyah (moge Allah hem genadig zijn). 

Sommige geleerden hebben gezegd dat wanneer een persoon de siwaak gebruikt met de intentie (Niyyah) om de Soennah te volgen, dan dient hij de siwaak te gebruiken met zijn rechterhand, en als hij het doet om viezigheid te verwijderen dan dient hij zijn linkerhand te gebruiken. De juiste mening is dat deze kwestie open is, omdat er geen afdoend daliel (bewijs) of overlevering is, en elke mening is gebaseerd op een redelijk argument. 

De Foeqahaa-e suggereren dat als men de siwaak gebruikt, dat men dan rechts dient te beginnen en een zijdelingse beweging moet toepassen in plaats van een op-en-neer beweging, omdat deze laatste het tandvlees kan beschadigen. Tot de etiquette van het gebruik van de siwaak behoort het volgende: 

- een persoon dient de siwaak niet te gebruiken in aanwezigheid van anderen of in het openbaar, omdat dit onbeleefd is. 

- dat de siwaak na gebruik gewassen dient te worden, om enige viezigheid te verwijderen die er in blijft hangen. ‘Aa-ishah (moge Allah tevreden met haar zijn) heeft gezegd: “De profeet (Allah’s vrede en zegen zij met hem) gebruikte de siwaak, vervolgens gaf hij het aan mij om te wassen. Ik gebruikte het dan, waste het en gaf het vervolgens terug aan hem.” Overgeleverd door Aboe Daawoed, 1/45.

- de siwaak dient op een schone plaats bewaard te worden.

- men dient elke dag een stukje van de siwaak te verwijderen omdat er anders bacteriën in kunnen groeien en dat kan schadelijk zijn voor tanden en tandvlees. 

De geleerden verschillen van mening of het acceptabel is dat men de vingers gebruikt om de mond te reinigen als er niets anders beschikbaar is. De juiste mening is dat het gebruiken van de vingers niet gezien kan worden als een plaatsvervanger voor de Soennah handeling, omdat er in de Islaam geen basis is om dit te doen, en deze methode reinigt de mond niet zoals de siwaak of soortgelijk hulpmiddel dat doet. Moderne methoden om de tanden te reinigen, zoals tandenborstels etc., die viezigheid verwijderen en de mond een goede geur geven, zijn acceptabel.

Er is niets mis met het gebruiken van de siwaak die gearomatiseerd is met munt, citroen etc., zolang zij geen schade veroorzaken. Maar een persoon die vast dient deze van smaak voorziene siwaak te mijden en alleen de natuurlijke siwaak te gebruiken wanneer hij vast. Lisaan al-‘Arab (definitie van sawaka); al-Madjmoo’ li’l-Nawawi, 1/269; Nihaayat al-Moehtaadj li’l-Ramli, 1/162; Haashiyat Ibn ‘Aabinien, 1/78; Nayl al-Awtaar li’l-Shawkaani, 1/24; al-Moeghni li Ibn Qoedaamah, 1/78; al-Foetoohaat al-Rabaaniyah ‘ala adhkaar al-Nawawi li Ibn ‘Allaan, 3/256; al-Sharh al-Moemti’ li’l-Sheikh Ibn ‘Oethaymien, 1/137)