Is het toegestaan om de prijs te verhogen wanneer de betaling in termijnen geschiedt?
Is het toegestaan om de prijs van een product te verhogen wanneer de betaling in termijnen geschiedt?
Alle lof is voor Allah.
Verkoop op afbetaling is een handelstransactie waarbij de product direct geleverd wordt aan de klant en waarbij de prijs ervan in zijn geheel of een gedeelte in termijnen afgelost wordt op vaste termijnen.
Het belang van het kennen van de regelgeving (H'oekm) hierbij:
Verkoop op afbetaling behoort tegenwoordig tot de zaken waarvan de regelgeving geweten dient te worden, want het is zeer wijdverbreid in de transacties van individuen en naties na de Tweede Wereldoorlog (en ook in Nederland).
Bedrijven en instellingen kopen hun producten en goederen van leveranciers in en betalen in termijnen, en verkopen het op hun beurt door aan hun klanten in termijnen, zoals auto's, onroerend goed, machines en andere.
Er zijn in de Sharie'ah (Islamitische Wetgeving) teksten gekomen waarin wordt toegestaan de betaling van een product uit te stellen, dit wordt een verkoop met uitgestelde betaling genoemd.
De Imaams al-Boekhaari (2068) en Moeslim (1603) hebben overgeleverd via "Aa-ieshah (moge Allah tevreden met haar zijn) dat de profeet (Allah's vrede en zegen zij met hem) voedsel kocht van een jood en de prijs tot nader te bepalen tijd uitstelde en hem een ijzeren schild als onderpand gaf."
Deze h'adieth geeft aan dat het toegestaan is te verkopen met het uitstellen van de betaling van de verkoop. Het verkopen in termijnen is niets anders dan de verkoop van een product op afbetaling. Dit is een handelstransactie waarbij de betaling uitgesteld wordt. Heel vaak wordt de prijs verdeeld in termijnen, elke termijn heeft een vastgesteld tijd waarin de klant moet betalen.
De islamitische wet maakt geen verschil in het gegeven dat de prijs van het product wordt uitgesteld tot een later tijdstip of verschillende tijdstippen.
Imaam al-Boekhaarie (2168) heeft via "Aa-ieshah (moge Allah tevreden met haar zijn) dat ze zei: "Bariereh (een slavin die zich heeft vrijgekocht in termijnen ) kwam naar mij toe en zij: "Ik ben met mijn meesters overeengekomen dat ik mijzelf voor negen Awaaq (Het woord "Awaaq' is de meervoud van "Oeqieyyah': een meeteenheid die gelijk staat aan veertig Dirham van zilver) vrijkoop, ieder jaar een oeqieyyah..." (Overgeleverd door al-Boekhaarie 2168 en Moeslim 1504).
Deze overlevering geeft aan dat het toegestaan is de betaling te vertragen in termijnen.
Hoewel de teksten aangeven dat het toegestaan is de betaling te vertragen, zijn er echter geen teksten gekomen die toestaan de prijs te verhogen vanwege uitstel van betaling.
En daarom zijn de meningen van de geleerden verschillend met betrekking tot de uitspraak over deze kwestie.
Een kleine minderheid van geleerden zijn van mening dat dit verboden, met het argument dat het Riba (rente) is.
Zij zeiden: "Omdat er sprake is van de stijging van de koopprijs vanwege de vertraging in het betalen en dit is Riba."
Maar de meerderheid van de geleerden, waaronder de vier imams (Ah'mad, Aboe H'aniefah, as-Shaafi'ie en Maalik) hebben dit toegestaan.
De opmerkingen van de geleerden van de vier scholen hieromtrent:
De H'anafi wetschool: "De prijs kan worden verhoogd vanwege de latere betaling." (Zie het boek Badaa-i' as-Sanaa-ie' 5/187)
De Maaliki wetschool: "Aan de hoeveelheid tijd die uitgesteld wordt te betalen is een prijskaartje aan verbonden (meer betalen dan wanneer gelijk betaald wordt). (Zie Bidaayet al-Moedjtahid 2/108)
De s-Shaafi'ie wetschool: "Vijf valuta-eenheden in contanten (gelijke betaling) staan gelijk zes valuta-eenheden in termijnen." (Zie al-Wadheez van Imaam al-Ghazaali 1/85)
De H'anbali wetschool: "Het betalen in termijnen neemt een deel van de betaalprijs in." (Zie Madjmoo' al-Fataawa van ibn Taymiyyah 29/499)
Zij citeren voor hun uitspraken bewijzen uit de Qor-aan en de Soennah, waaronder:
Uit het Boek van Allah:
1 – De uitspraak van Allah (de Verhevene): "En Allah heeft de handel toegestaan verkoop." (Soerat al-Baqarah (2) aayah 275)
De algemene betekenis van het vers omvat alle vormen van handel, waaronder het verhogen van de prijs als compensatie voor betaling in termijnen.
2 – De uitspraak van Allah (de Verhevene): "O jullie die geloven! Eet niet van elkaars eigendommen op valse wijze, (eet) slechts door handel met wederzijdse overeenstemming." (Soerat an-Nissaa'(4) aayah 29)
De algemene betekenis van het vers geeft ook aan dat de handel toelaatbaar is als er toestemming van de beide partijen. Indien de koper akkoord gaat met de verhoging van de prijs vanwege betaling in termijnen is de transactie geldig is.
Uit de Soennah van de Boodschapper van Allah (Allah's vrede en zegen zij met hem):
3 - al-Boekhaarie (2086) heeft overgeleverd via Ibn "Abbaas (moge Allah tevreden met hem zijn): "De profeet (Allah's vrede en zegen zij met hem) kwam naar al-Medinah en de mensen handelen in dadels en betaalden af in termijnen voor een twee jaar en drie jaar. De profeet (Allah's vrede en zegen zij met hem) zei: "Wie handelt in termijnen dan met een bekend gewicht, en bekend tijdstip (wanneer betaald moet worden)."
En de verkoop door middel van "Selem' (dat is een product verkopen en de prijs ervoor later ontvangen) is toegestaan verklaard met een juridische tekst en een unanieme overeenstemming van geleerden. De geleerden noemen als wijsheid achter deze vorm van transactie dat de koper profiteer van het product en de geringe prijs die hij betaald in termijnen en de verkoper profiteert op zijn beurt met de meerprijs die hij ontvangt. Dit is een bewijs dat er voor het betalen in termijnen meer prijs ontvangen wordt, en dat dit toegestaan is in de handelstransacties." (Zie al-Moeghnie van ibn Qedaamah: 6/385)
4 - Het was de gewoonte bij de moslims om te handelen en voor de latere betaling een verhoging van de kostprijs eraan te koppelen zonder dat er iemand hen hiervoor berispt werd waardoor er een overeenkomst en consensus is over dit soort transacties.
Zijne eminente Sheikh ibn Baaz (moge Allah hem genadig zijn) werd gevraagd over het oordeel van de verhoging van de prijs voor de latere betaling waarbij hij zei:
"Deze handelstransactie is toegestaan omdat gelijke (cash) betaling van het product anders is dan een latere betaling (zoals in termijnen). Bij de moslims is nog steeds deze vorm van handelstransactie aan de orde waardoor het als consensus (Idjmaa') dat het toegestaan is. Sommige geleerden wijken hiervan en hebben de stijging van de verkoopprijs verboden denkende dat dit Riba (rente) is. Dit is een uitspraak die geen enkele basis heeft en deze handelstransactie behoort niet tot de rente. Wanneer de verkoper en handelaar de prijs uitstelt is dit met zijn instemming omdat hij dan profiteert van de verhoging van de prijs die hij ontvangt voor zijn product, en anderzijds de koper is tevreden met de verhoging van de prijs om tijd te krijgen geld te verdienen en vanwege zijn onvermogen de prijs van het product gelijk te betalen. Zo hebben zijn beiden, zowel de koper als de verkoper, profijt van deze handelstransactie. Het is bevestigd dat de teksten van de profeet (Allah's vrede en zegen zij met hem) zijn gekomen die de handelstransactie toestaan. De boodschapper van Allah (Allah's vrede en zegen zij met hem) gaf "Abdoellaah ibn "Amr ibn l-"Aas opdracht om een leger voor te bereiden. "Abdullah ibn "Amr ibn al-"Aas (moge Allah tevreden met hem zijn) kocht een kameel voor de prijs van twee kamelen die later aan de koper gegeven werden. Ook valt deze transactie onder de algemene Woorden van Allah (de Verhevene): "O jullie die geloven! Wanneer jullie een lening afsluiten tot een vastgestelde tijdm legt deze dan schriftelijk vast." (Soerat al-Baqarah (2) aayah 282)
Een dergelijke transactie behoort tot de toegestane "lening' genoemd in voorgaande vers en het behoort ook tot de "Selem'" Einde citaat. (Zie Fataawa al-Islaamiyah: 2/331) Islamitische Fataawa (2 / 331).
Zie verder het boek "Verkoop op afbetaling" van dr. Yunus Rafiq al-Masri.
En Allah weet het beste.
Bron: Sheikh Moh'ammed Saalih al-Moenadjid, vraagnummer 13973.
