Bibliotheek

Zakaat al-fitr is verplicht voor de Moslims. Ibn ‘Oemar (moge Allah tevreden met hem zijn) zei: “De boodschaper van Allah maakte de zakaat al-fitr, bestaande uit een saa’ dadels of een saa’ gerst, verplicht voor de Moslims, voor de slaven en de vrijen, voor mannen en vrouwen, voor jong en oud” (Al-Buchari, 1407). 

Al-Shaafa’i (moge Allah hem genadig zijn) zei: “De hadith van Naafi’ laat zien dat de Boodschapper van Allah het slechts verplicht stelde voor de moslims, hetgeen in overeenstemming is met het boek van Allah (Verheven en Glorieus is Hij), omdat hij de zakaat heeft ingevoerd als zuivering voor de Moslims. En zuivering kan alleen voor de Moslims gelden” (Al-Oemm, deel 2 Bab zakaat al-fitr). 

Het is verplicht voor degenen die in staat zijn het te betalen. Al-Shaafa’i zei: “Iedereen die aan het begin van de maand Shawwaal genoeg voedsel heeft voor zichzelf en de personen die hij onderhoudt - voor die dag - en genoeg heeft om zakaat al-fitr te geven voor hen en zichzelf zou zakaat al-fitr moeten geven voor hen en zichzelf. Als hij slechts genoeg heeft om namens enkelen van hen te geven, dan zou hij het namens enkelen van hen moeten geven. Als hij slechts genoeg voedsel heeft voor zichzelf en degenen die hij onderhoudt, dan is hij niet verplicht om voor zichzelf of voor degenen die hij onderhoudt zakaat al-fitr te geven.” (Al-Oemm, deel 2, Bab Zakaat al-Fitr). 

An-Nawawi (moge Allah hem genadig zijn) zei: “Degene die in financiële moeilijkheden verkeert is niet verplicht (zakaat al-fitr) te geven; op dit puint bestaat geen verschil van mening onder de geleerden. De verplichting wordt vastgesteld door te kijken of iemand het zich kan veroorloven. Degene die een saa’ meer heeft dan hij nodig heeft (voor zichzelf en degenen die hij onderhoudt) op de avond en ochtend van Eid, heeft genoeg (verkeert niet in financiële moeilijkheden). Degene die niets meer heeft dan hij nodig heeft, verkeert in financiële moeilijkheden en is in dit geval dus niet verplicht iets te betalen (Al-Majmoo’, deel 6, Shoeroet Woejoob Sadaqaat al-Fitr). De moslim zou voor zichzelf zakaat al-fitr moeten geven en voor degenen die hij onderhoudt, zoals vrouwen en verwanten, als zij niet voor zichzelf kunnen geven. Als zij hier wel toe in staat zijn is het voor hen beter om zelf te geven, omdat het bevel in de eerste plaats aan hen gericht is. 

Ibn ‘Oemar (moge Allah tevreden met hem zijn) zei: “De boodschapper van Allah maakte de zakaat al-fitr, bestaande uit een saa’ dadels of een saa’ gerst, verplicht voor de Moslims, voor de slaven en de vrijen, voor mannen en vrouwen, voor jong en oud en beval het te betalen vóórdat de mensen zich naar buiten begaven voor het gebed.” (Al-Buchari, 1407). 

Al-Shaafa’i (moge Allah hem genadig zijn) zei: “Degene die de zorg heeft over krankzinnigen en minderjarigen moet zakaat al-fitr namens hen geven en namens degenen voor wie zij (de krankzinnigen en minderjarigen) verantwoordelijk zijn, net zoals de persoon die bij zijn volle verstand is voor zichzelf moet geven. Als er zich een kafir bevindt onder de personen die hij onderhoudt, hoeft hij namens hem geen zakaat al-fitr te geven, aangezien hij niet kan worden gezuiverd door zakaah.” (Al-Oemm, deel 2, Bab Zakaat al-Fitr) 

De auteur van al-Moehadhdhab zei: “Al-Moesannief (moge Allah hem genadig zijn) zei: “Als iemand zakaat al-fitr moet betalen voor zichzelf en voor degenen die hij onderhoudt, dient hij het te geven, indien zij Moslim zijn en als hij meer bezit dan hetgeen hij nodig heeft om hen te onderhouden. De moeder, vader en grootouders en overgrootouders etc. dienen zakaat al-fitr te geven namens hun kinderen en kleinkinderen en achterkleinkinderen etc. en de kinderen dienen zakaat al-fitr te geven namens hun ouders en grootouders en overgrootouders etc. – als zij verplicht zijn om in hun levensonderhoud te voorzien.” (Al-Majma’, deel 6). 

Een man moet namens zichzelf en zijn vrouw betalen – zelfs als zij zelf geld bezit - en namens zijn kinderen en ouders als zij arm zijn, en zijn dochter als zij getrouwd is, maar het huwelijk nog niet is geconsumeerd. Als zijn zoon rijk is, hoeft hij geen zakaat al-fitr namens hem te betalen. Een echtgenoot moet zakaat al-fitr betalen voor zijn ex-vrouw indien de echtscheiding nog niet definitief is (wanneer ze bijvoorbeeld nog in haar ‘iddah of in een eerste of tweede talaaq zit), maar niet wanneer het een opstandige vrouw is of wanneer de echtscheiding definitief is. Een zoon hoeft geen zakaat al-fitr te geven voor een arme vrouw van zijn vader, omdat hij niet verplicht is om geld aan haar te spenderen. 

Wanneer de zakaat al-fitr wordt gegeven dient men te beginnen met de personen die het dichtst bij staan, dus eerst voor zichzelf, dan voor zijn vrouw, dan voor zijn kinderen, dan voor de rest van de verwanten in volgorde van nabijheid, waarbij het patroon moet worden gevolgd dat is neergelegd in de regels inzake erfrecht. 

Al-Shaafa’i (moge Allah hem genadig zijn) zei: “Ik zeg dat degene verplicht is zakaat al-fitr te geven, die een kind krijgt, of een slaaf in zijn bezit neemt of iemand binnen zijn kring van afhankelijken krijgt, op elk moment gedurende de laatste dag van Ramadaan. Als dan de zon ondergaat tijdens de nacht van de wassende maan van Shawwaal, moet hij namens die persoon zakaat al-fitr geven.” (Al-Oemm, Baab Zakaat al-Fitr al-Thaani). 

Het is niet verplicht om zakaat al-fitr te geven namens een foetus die zich in de baarmoeder bevindt, maar als het vrijwillig wordt gedaan, is hier niets op tegen.

Als iemand, die verplicht is zakaat al-fitr te geven, sterft voordat hij het heeft gegeven, moet het uit zijn nalatenschap worden betaald. Zelfs als degene die hem onderhield ook sterft, blijft de verplichting nog steeds bestaan (Al-Mughni, deel 2). 

Als een slaaf dagelijks of maandelijks loon ontvangt, hoeft de werkgever niet namens hem zakaat al-fitr te geven, omdat hij een ingehuurde werknemer is en men is niet verplicht om voor een ingehuurde werknemer zakaat al-fitr te betalen (al-Mawsoo’ah, 23/339). 

Imam Maalik (moge Allah hem genadig zijn) zei over het geven van zakaat al-fitr namens een wees: “De voogd dient zakaat al-fitr te geven namens de wezen van wie hij een deel van het vermogen beheert, zelfs als zij minderjarig zijn.” (Al-Moedawwanah, deel 1).