Bibliotheek

Het gebed is een moeilijke kwestie, behalve voor degenen die Allah vrezen; “…En voorwaar, dat is zwaar, behalve voor de ootmoedigen.  (Zij zijn) degenen die ervan overtuigd zijn dat zij hun Heer zullen ontmoeten en dat zij tot Hem zullen terugkeren.” Soerat Al-Baqarah (2), aayah 45-46.

De uniekheid van het gebed ligt in het feit dat het niet eens per jaar, per maand of per week herhaald wordt, maar het wordt echter vijf keer per dag herhaald. Het is de meest opmerkelijke onderscheiding van het leven van een gelovige. Echter, vanwege deze voortdurende en doorlopende natuur van de Salaat, zou het een moeilijke zaak zijn voor sommigen die gebrek hebben aan begrip en vroomheid, of degenen voor wie het iets nieuws is. 

Wanneer het echter met oprechtheid en geduld benaderd wordt, dan zal het gebed het grootste plezier van ons dagelijks leven kunnen zijn: “Het genot van de ogen,” zoals een h’adieth het vermeldt. Hier volgen tien zaken die er toe bijdragen dat het gebed gemakkelijk en plezierig wordt:

1. Ken de waarde ervan

Wanneer men de verdiensten en de noodzaak van het gebed, de immense voordelen die het teweegbrengt en het onuitsprekelijke spirituele plezier en de zegen van het gezelschap van Allah (de Verhevene) niet kent, hetgeen de beloning is van een aandachtig gebed, dan zal men er waarschijnlijk vermoeid door raken.

Het gebed onderscheidt de gelovige van de ongelovige. De profeet (Allah’s vrede en zegen zij met hem) zei in een authentieke h’adieth: “Een ieder die het (d.w.z het gebed) dus verlaat, heeft een daad van ongeloof begaan.”

Op die afschrikwekkende Dag des Oordeels zal het gebed het eerste zijn waarover een dienaar gevraagd wordt: als hij/zij hierin succesvol was, dan zal de rest gemakkelijk zijn. En als dit niet het geval is, dan is de rest eveneens geruïneerd.

2. Het onderdrukken van het plezier is de weg tot succes.

Elke noemenswaardige daad in deze wereld, of het nou voortreffelijkheid op het werk of op school betreft of een andere taak, alles vereist een niveau van zelfcontrole en het bedwingen van directe verlangens. Deskundigen hebben ontdekt dat de meest wijze mensen over het algemeen, zelfs in de wereldlijke transacties, degenen zijn die zijn verlangens in bedwang kunnen houden en het plezier kan onderdrukken. Zo een persoon is een succesvolle zakenman, een productieve wetenschapper en een bijzondere student. Hoe zit het dan met de ware test van het leven, de beloning dat niets minder is dan het Paradijs van jouw Heer? 

Het gebed vereist een geduldige houding, het bedwingen van verlangens en het onderdrukken van plezieren. Echter, wanneer een persoon dit regelmatig doet, dan traint de aanbidder om ook in alle andere aspecten van het leven de verlangens te bedwingen en het plezier te onderdrukken, aldus maakt het hem een succesvolle persoon in alle aspecten van het leven, wereldlijke en religieuze.

3. Vecht tegen luiheid en uitstel

Het verrichten van het gebed in deze tijd is een beproeving. Waarlijk, het Hellevuur is omgeven met aantrekkelijke zaken, terwijl het Paradijs omgeven is met tegenspoed. Elk persoon wordt geconfronteerd met deze moeilijkheden naar verhouding van het niveau van zijn of haar geloof. Hoe zwakker het geloof, hoe moeilijker het wordt. Dienovereenkomstig is het gebed het moeilijkst voor de hypocrieten.

Wees vastbesloten om luiheid te bevechten. Wanneer je deze gevechten wint, zal jouw geloof toenemen en het verrichten van het gebed zal makkelijker worden. Allah de Verhevene zegt: “Een ieder die een afstand van een handlengte dichter bij Mij komt, zal Ik een armslengte naderen…,” totdat Hij zegt: “Wanneer hij naar Mij toe komt lopen, zal Ik naar hem toe rennen (op een manier die bij Zijn Majesteitelijkheid past).” Overgeleverd door Al-Boekhaarie

4. Wacht niet tot de laatste minuut.

Haast je liever naar het gebed in het eerste uur, en het zal makkelijker voor je worden. De profeet (Allah’s vrede en zegen zij met hem) waarschuwde ons voor het uitstellen van het gebed en wees ons erop dat dit een teken van de hypocriet is. Langzamerhand zal het een gewoonte worden om het gebed goed te verrichten en het zal dan pijn doen wanneer men het niet juist verricht. 

5. Aanbidding is voeding voor de ziel.

Ibnoel Qayyim vermeldde dat Ibn Taymiyyah gewend was om na het fadjr (ochtend) gebed te blijven zitten om Allah (de Verhevene) te gedenken totdat de zon opkwam. Hij was gewoon te zeggen: “Dit is mijn voeding,” hiermee bedoelde hij de middelen voor zijn levensbehoeften. “Wanneer ik het niet gebruik, dan zal ik de kracht niet hebben om de dag door te brengen.” Ook is er overgeleverd van een aantal rechtgeleide selef  (Selef (As-Selef as-Saalih’): de vrome voorgangers, de eerste drie generaties: dus de metgezellen van de profeet (Allah’s vrede en zegen zij met hem), hun volgelingen en de leerlingen daarvan. Selefie: degene die de weg van de vrome voorgangers - de metgezellen van de profeet (Allah’s vrede en zegen zij met hem), hun volgelingen en de leerlingen daarvan – volgt) dat zij nooit spijt hadden wanneer zij iets van de zaken van dit leven misten, zoals zij wel hadden wanneer zij zo’n daad van aanbidding misten.

Als jij je afvraagt hoe jij hetzelfde niveau van rechtschapenheid kunt bereiken, dan is het antwoord: door geloof en (goede) daden. Het slechts wensen is niet voldoende, en omdat men in staat is om het lagere niveau van aanbidding te behalen, wil niet zeggen dat men automatisch ook het gevorderde niveau zal bereiken. Waarlijk, dit alles is afhankelijk van geduld en hard werken. 

Allah de Verhevene zegt: “En Wij stelden onder hen leiders aan die leiding gaven volgens Ons bevel toen zij geduldig waren. En zij waren van Onze Tekenen overtuigd.” Soerat as-Sadjdah (32), aayah 24.

6. Train jezelf om enthousiast over het gebed te zijn.

Wees verzekerd dat jouw enthousiasme voor elke zaak gebaseerd is op jouw snelheid of traagheid in de verrichting ervan. Wanneer je er dus vroeg en vlug naar toe komt, zul je zien dat je welwillend en energiek zult zijn om het te verrichten. Wanneer je er echter slaperig naartoe komt, dan zul je merken dat je het zwaar zult vinden en je zult hopen dat je ervan verlost kunt worden. Wanneer je een gepast voorbeeld wenst, kijk dan naar degene die vroeg naar het gebed komt. Je zult zien dat hij als laatst zal vertrekken, en het tegengestelde geldt voor degene die er laat naar toe komt. Hetzelfde geldt met betrekking tot jezelf . Kijk naar de manier waarop je het gebed verricht wanneer je vroeg naar het gebed gaat, en kijk naar jou stemming daarna en naar de manier waarop je jouw smeekbeden verricht in soedjoed (neerknieling). Herinner vervolgens het gebed waar je laat naar toe kwam, hoe je het gebed haastig verrichtte en nauwelijks hetgeen deed wat daarna volgt aan smeekbedes of vrijwillige gebeden. Dit geldt echter niet alleen voor het gebed; dit geldt veeleer voor alle zaken en voorbeelden.

7. Houd van het gebed en het zal jou (voordeel) schenken. 

Zaai de zaadjes van liefde voor de Salaat in jouw hart en oogst de vruchten ervan met de Wil van Allah (de Verhevene). Hoe kan het anders, terwijl het gebed een verbinding is tussen de dienaar en zijn Heer? Besef dat Allah (de Verhevene) antwoordt op je gebed. De profeet (Allah’s vrede en zegen zij met hem) zei: “Allah, de Glorieuze en Verhevene, zei: “Ik heb het gebed tussen Mijzelf en Mijn dienaar gedeeld in twee delen en Mijn dienaar zal krijgen wat hij gevraagd heeft.” Als de dienaar zegt ‘Alle lof is voor Allah, de Heer der werelden’, dan zegt Allah ‘Mijn dienaar heeft Mij geprezen’. Wanneer de dienaar zegt ‘de Meest Barmhartige, de Meest Genadevolle’, dan zegt Allah ‘Mijn dienaar heeft Mij Verheerlijkt’. Als de dienaar zegt ‘Heerser op de Dag des Oordeels’, dan zegt Allah ‘Mijn dienaar heeft Mij Verheven’. Wanneer de dienaar zegt ‘U alleen aanbidden wij en U alleen vragen wij om hulp’, dan zegt Allah ‘Dit is tussen Mij en Mijn dienaar en Mijn dienaar zal krijgen wat hij gevraagd heeft’. Wanneer de dienaar zegt ‘Leid ons op het rechte Pad, het Pad van degenen aan wie U gunsten hebt geschonken, niet van degenen op wie de toorn rust en niet dat van de dwalenden’, dan zegt Allah ‘Dit alles is voor Mijn dienaar en Mijn dienaar zal krijgen wat hij gevraagd heeft’.” Sah’ieh’ Moeslim, Kietaab as-Salaah, Baab woedjoeb qiraa-at al-Faatih’ah fi koellie rak’ah.

Dit is een geweldige en belangrijke h’adieth. Als iemand dit in gedachte houdt, zal hij, als hij een waar gelovige is, van het gebed, dat dus eigenlijk een gesprek met Allah is, gaan houden en zich er naar haasten.

Het gebed is één poort van de acht poorten van het Paradijs en een grote rivier die langs onze deuren stroomt en ons reinigt van alle smerige daden. Het is een kwijtschelding van zondes tussen het ene en het volgende gebed. Haar voordelen zijn zo talrijk dat wanneer we ze allemaal zouden vermelden het uit zou lopen tot vele boekdelen.

8. Wanneer je twijfelt, denk dan aan het Hiernamaals.

Dit is omdat het moment waarop je twijfelt het moment is waarin de satan je probeert te schaden. Wanneer je dus standvastig bent, dan zul je zien dat de satan vernederd en onteerd zal worden. Net zoals wanneer men aarzelt op het moment dat men geld wil geven voor liefdadigheid en twijfelt over de hoeveelheid ervan (die men daarvoor uit zal geven). Wanneer je je het Hiernamaals herinnert, dan zal de satan niet in staat zijn om jou te verwarren of af te schrikken. Nadat je liefdadigheid gegeven hebt zul je het nooit terug accepteren, al zouden er miljoenen in de plaats van gegeven worden. Dit is omdat het Hiernamaals hetgeen is waar je naar streeft. Eveneens is het zo dat op het moment dat je voor de deur van je huis staat om naar binnen te gaan en plotseling de oproep tot het gebed hoort en je twijfelt of je het huis moet betreden of gehoor moet geven aan de oproep, neem dan een minuut om te wachten en na te denken. Wanneer je je huis zou betreden, dan zou je waarlijk ongevoelig zijn. Het zou wel het gemakkelijkste zijn om te doen. Echter, wanneer je een onbetekenende hoeveelheid van jouw tijd op zou offeren en je zou je begeven naar de moskee, dan zou je een overweldigend gevoel van voldoening, inzicht, overwinning en begrip voelen die het gemak van hetgeen jij doet zou bewijzen en de fout en het verlies van degenen die niet hetzelfde doen. Een ieder die zich in berouw keert tot Allah (de Verhevene), het is hij die zich dan zal herinneren en zal overpeinzen, en een ieder die vergeet, voorwaar, het is dan hij die niet berouwvol was.

Dit is waarlijk de beslissende factor. Men kan nauwgezet zijn in het uitvoeren van het gebed gedurende zijn vrije tijd en op het moment dat men energiek is, zoals het Dhzohr (middag) gebed tijdens de vakanties. Is dit echter ook het geval wanneer het werk zich opstapelt en de wereldse vereisten toenemen of ten tijde van slaperigheid? Zie je het gebed op zulke momenten dan als een secundair belang? 

9. Verricht het door gehoor te geven aan zijn oproep.

Het is belangrijk te weten dat het bevel tot het gebed nooit in de Qor-aan vermeld wordt behalve met het woord Iqaamah (onderhouden). Het begrip Iqaamah is ook bekend voor wanneer iemand een daad oprecht heeft verricht. Het onderhouden (Iqaamah) van een daad houdt in dat men het naar het hoogste niveau van praktijk uitvoert. Een ieder die het dus niet op deze manier verricht, geen wonder dat hij er niet waarachtig van houdt, noch zichzelf er naar toe keert. Dit leidt er uiteindelijk toe dat zijn Salaat onvolkomen is. 

Eén van de belangrijkste middelen om het gebed te verrichten is de aanwezigheid van het hart, het begrijpen van de woorden die gereciteerd worden en van de daden die verricht worden.

Ibnoe l-Qayyim zegt; “Wanneer je een persoon in het gebed ziet die zijn buigingen en neerwerpingen perfectioneert, dan heeft hij het gebed correct verricht met betrekking tot de uiterlijke aspecten ervan. Wat betreft de innerlijke aspecten, Allah weet het best hiervan af.”

Ibnoe l-Qayyim zei dit over degene die het gebed uiterlijk correct verricht. Wat kunnen we dan zeggen over degenen die zelfs in zijn uiterlijke verrichting van het gebed gebrekkig is? Wanneer je Al-h’amdoelillaah in jouw gebed zegt, wees er dan van verzekerd dat jouw hart nadenkt over de betekenis ervan. Doe hetzelfde wanneer je soebh’aana Rabbieya l-‘adhziem, soebh’aana Rabbieya l-a’laa, ash-hadoe allaa ilaaha illa llaah etc. zegt, terwijl je je rug buigt, je voor Allah (de Verhevene) buigt en jouw voorhoofd op de grond legt om je voor Hem neer te werpen. Wanneer je gedurende het gebed jouw concentratie verliest, doe dan je best, zelfs als dit pas in de laatste minuut van de vierde rak’ah gebeurt. Waarlijk, de beste smeekbede is datgene wat door het hart evenals de tong verricht wordt.

10. De smeekbede is de zekerste weg tot de tevredenheid van Allah (de Verhevene).

Bovendien weten wij dat Allah (de Verhevene) degene die Hem aanroept niet zal teleurstellen. Dit wetende, wat dan te denken over iemand die Allah (de Verhevene) smeekt en om hulp vraagt voor het verrichten van het geen waar Allah (de Verhevene) van houdt en waarover Hij tevreden is? Allah (de Verhevene) zei in een h’adieth qoedsie: “O Mijn dienaren, jullie zijn allemaal dwalend behalve degenen die Ik geleid heb; vraag Mij daarom om leiding en Ik zal jullie leiden.”

Daarom dienen wij een gedeelte van onze doe’aa-e voor het Hiernamaals te maken. Heb je niet gezien hoe de nabije vriend van Allah, Ibraahiem (vrede zij met hem) zei: “Mijn Heer, maak mij en mijn nakomelingen onderhouders van het gebed.” Soerat Ibraahiem (14), aayah 40. Bij Allah, hoe vaak hebben wij dit gezegd? Of denken wij soms dat de zaak tot stand zal komen terwijl wij de Ene niet gevraagd hebben om ons tot degenen te doen behoren die het gebed onderhouden? Dit zal waarlijk nooit het geval zijn.

Wanneer wij Allah de Verhevene aanroepen, en Hij weet wanneer wij oprecht zijn in ons verzoek, dan zal Hij ons nooit weigeren. Roep Allah (de Verhevene) dus aan, en wees verzekerd van Zijn antwoord.

Het maandblad, Wij Moslims, Jaargang 5, nr. 2.